Kinh tế xã hội - kĩ thuật

Hơn 40 năm trước, Viện khoa học công nghệ tàu thủy (tên ngày nay) đã nghiên cứu và đưa vào sản xuất một loại tàu mà vỏ làm bằng xi măng lưới thép.

PGS. Tiến sĩ Nguyễn Đức Ân thời gian ấy là Trưởng phòng kỹ thuật của Viện, là người đã trực tiếp tham gia nghiên cứu và chuyển giao công nghệ cho các cơ sở đóng tàu miền Bắc. Tới cuối năm 1980 đã có hơn 3000 tàu được sản xuất từ loại vật liệu này để thay thế thép còn rất thiếu trong ngành đóng tàu.

“Những thiết bị hiện đại, tân tiến cùng với lời quảng cáo rầm rộ, Mỹ chỉ làm nổ được 3 quả thủy lôi trong hàng vạn quả mà họ đã thả. Một tàu vớt mìn đã bị hỏng, một máy bay lên thẳng đã bị rơi, một lính Mỹ bị chết, chín người khác bị thương”.

Những chiếc lán khung sắt lợp vải bạt giống như chòi canh cá. Đó là các xưởng thi công công trình T5 với đủ loại thiết bị được điều động từ Xưởng đóng tàu 3 Hải Phòng về. Thời kỳ ấy chẳng một người Hà Nội nào có thể nghĩ rằng trong khuôn viên một công viên lớn giữa lòng thành phố lại là nơi đang thí nghiệm một công trình để chống lại sự phong tỏa thủy lôi của Mỹ.

“Chúng tôi đang nghĩ cách đưa T5 ra khỏi cạn. Dưới sông có thủy lôi chưa nổ, T5 là thiết bị kích nổ, vậy ai dám xung phong đi cứu T5? Trong lúc phân vân thì hai anh Lương và Bảo xung phong. Khi ấy có một ông lái đò đã tự nguyện chèo chiếc thuyền nan đưa anh em cập sát T5 và cùng nhau đẩy tàu ra khỏi cạn”.

Bình Tâm

(Nguyên Thứ trưởng Bộ GTVT)

Hơn 40 năm về trước, kỹ sư điện Nguyễn Hữu Bảo (Phân viện Thiế kế tàu thủy, nay là Viện Khoa học công nghệ tàu thủy) được giao nhiệm vụ làm chủ nhiệm công trình nghiên cứu, chế tạo tàu phá thủy lôi không người lái ký hiệu T5.

Theo từ điển tiếng việt, thì phải gọi ông Bảo bằng chức danh Công trình sư T5 mới chính xác.

Chúng tôi đã tìm ông từ những thông tin của một tấm ảnh in trong cuốn Lịch sử giao thông vận tải (NXB Giao thông vận tải - 1999) nhân kỷ niệm 40 năm trận Điện Biên phủ trên bầu trời Hà Nội.