“Chân yếu tay mềm” góp nên những con tàu lớn

     Giữa những công trường rực lửa, nơi tiếng sắt thép vang vọng ngày đêm, những “bóng hồng” lặng lẽ góp sức cho ngành công nghiệp đóng tàu. Chiếm khoảng 14% tổng số lao động của Tổng công ty Công nghiệp tàu thủy Việt Nam (SBIC), nữ giới hiện đảm nhiệm đủ vai trò từ công nhân, kỹ sư cho đến vị trí quản lý.

     Họ bền bỉ cùng ngành viết tiếp những câu chuyện góp phần giữ vững vị thế Việt Nam trong tốp 7 quốc gia có năng lực đóng tàu hàng đầu thế giới.

Phải vượt qua giới hạn của chính mình

     Mới sáng sớm, cái nóng hầm hập của xưởng thép cùng hơi kim loại phả ra đã khiến không khí trong nhà xưởng của Công ty TNHH MTV Đóng tàu Nam Triệu đặc quánh lại. Giữa tiếng máy rền vang, búa thép giòn giã và những tia lửa xanh đỏ lóe lên, hình ảnh người phụ nữ nhỏ nhắn bám mình vào khối tôn khổng lồ, thoăn thoắt đôi tay đưa mỏ hàn, khiến nhiều người không khỏi nể phục.

     Đó là chị Lương Thị Hằng, 51 tuổi, công nhân Phân xưởng Vỏ, một trong những nữ thợ hàn lành nghề nhất của nhà máy. Chị kể, nghề hàn vỏ tàu vốn khắc nghiệt. Có khi phải leo lên cao, có khi lại nằm lọt thỏm trong khoang hẹp, hàn những mối khó nhất; thậm chí phải buộc một thanh sắt ngang ngực làm điểm tựa để giữ thăng bằng. “Là phụ nữ, nhiều lúc phải vượt qua giới hạn thể lực của chính mình để kịp tiến độ, bảo đảm kỹ thuật và an toàn tuyệt đối”, chị Hằng nói.

     Hơn 20 năm trước, khi quyết định gắn bó với nghề mà ít phụ nữ dám lựa chọn, chị Hằng chỉ nghĩ giản đơn: “Đã học thì phải làm đến nơi đến chốn”. Vậy nhưng từ sự lựa chọn ấy, chị cùng đồng nghiệp âm thầm góp phần tạo nên những con tàu mang tầm vóc quốc gia. Năm 2024, khi tàu hàng rời Trường Minh Dream 01 - con tàu 65 nghìn DWT lớn nhất do Việt Nam tự thiết kế, thi công và hoàn thiện được hạ thủy, niềm vui trong chị như vỡ òa: “Nhìn con tàu khổng lồ lướt xuống mặt nước, tôi thấy xúc động và tự hào lắm, vì trong đó có cả công sức nhỏ bé của mình”.

     So với những công việc nặng nhọc như hàn vỏ tàu hay lắp ráp khối thân, vận hành máy cắt CNC có phần “nhẹ tay” hơn, nhưng lại đòi hỏi sự tỉ mỉ và độ chính xác tuyệt đối. Tập trung cao độ bên màn hình điều khiển, chị Hoàng Thị Thúy, công nhân phân xưởng gia công lắp ráp vỏ tàu, Công ty TNHH MTV Đóng tàu Hạ Long cho biết: “Công việc này không nặng về thể lực nhưng sai một chút thôi là cả tấm thép phải bỏ đi, ảnh hưởng tiến độ của cả con tàu. So với ngày mới vào nghề, phải đo, cắt thủ công thì hiện nay công nghệ cắt CNC đã thay đổi hoàn toàn diện mạo phân xưởng. Mọi bản vẽ, kích thước đều được lập trình sẵn từ phòng kỹ thuật. Tôi chỉ cần nhập lệnh, máy tự động cắt chính xác đến từng milimet. Nhờ đó năng suất tăng gấp nhiều lần, sản phẩm cũng đạt độ chính xác và thẩm mỹ cao hơn trước rất nhiều,” chị Thúy chia sẻ.

     Trên khắp các nhà máy từ bắc chí nam, những con tàu mang thương hiệu Việt liên tiếp được hạ thủy, đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe nhất về an toàn, môi trường và công nghệ quốc tế. Trong guồng quay hối hả thực hiện dự án đóng mới 14 tàu CSOV (Commissioning Service Operation Vessel) của Công ty Đóng tàu Hạ Long, chúng tôi gặp kỹ sư Phạm Thu Hằng, người đã nhiều năm gắn bó với phân xưởng điện tàu. Hiện kỹ sư Phạm Thu Hằng đang nhận chuyển giao kỹ thuật để hoàn thiện hệ thống điện trên tàu CSOV.

Thường xuyên làm việc trong điều kiện khắc nghiệt khi trèo lên đỉnh cột cao gần 200 m, lúc lại chui sâu vào lòng tàu chật hẹp, đầy hơi kim loại, tuy nhiên chị Hằng chia sẻ: “Điện tàu hoàn toàn khác so với điện dân dụng hay điện công nghiệp. Mỗi con tàu mới là một bài học mới, bởi công nghệ thay đổi từng ngày. Với tàu CSOV - dòng tàu kỹ thuật cao phục vụ vận hành và bảo trì các trạm điện gió ngoài khơi, chúng tôi phải học hỏi rất nhiều từ các chuyên gia nước ngoài. Không chỉ cần sức bền, nghề này còn đòi hỏi sự chính xác đến tuyệt đối và kiến thức công nghệ luôn được cập nhật thường xuyên”.

Càng ý nghĩa trong nghề vất vả

     Trong ngành công nghiệp nặng vốn được xem là “sân chơi” của nam giới, những “bóng hồng” nơi công trường đóng tàu vẫn bền bỉ khẳng định bản thân không chỉ bằng tinh thần lạc quan, mà còn bằng năng lực, kỷ luật và niềm say mê với nghề. Bà Nguyễn Thị Thanh Nhàn, Phó Giám đốc kiêm Trưởng ban Nữ công Công ty TNHH MTV Đóng tàu Hạ Long cho biết: Những phần việc tưởng chừng chỉ dành cho nam giới như hàn, sơn, mài chải hay vận hành máy cắt CNC... đều có dấu ấn của bàn tay nữ giới. Với ưu thế khéo léo, tỉ mỉ và bền bỉ, phụ nữ đang phát huy tốt khả năng của mình ở những công đoạn đòi hỏi chính xác và thẩm mỹ cao. Đặc biệt, dù công việc vất vả nhưng chị em luôn giữ được tinh thần lạc quan, năng lượng tích cực để gắn kết cả tập thể. Sau giờ làm, nhiều chị em vẫn cùng nhau tập luyện thể thao, tham gia văn nghệ, học nhảy. Những phong trào như “Duyên dáng phụ nữ”, “Ngày hội áo dài”... trở thành dịp để gắn kết, sẻ chia và khích lệ tinh thần trong toàn công ty.

     Đặc biệt theo bà Nhàn, điều quan trọng nhất trong lãnh đạo nữ công là sự đồng cảm và sẻ chia. Bà cùng công đoàn công ty thường xuyên thăm hỏi, hỗ trợ chị em có hoàn cảnh khó khăn, xây nhà tình nghĩa, đồng thời tổ chức nhiều hoạt động văn hóa, thể thao để mỗi người thêm gắn bó với nghề. “Lợi thế của phụ nữ là dễ cảm thông, dễ chia sẻ. Ở ngành vất vả như đóng tàu, điều đó càng có ý nghĩa để giữ vững tinh thần anh em, cùng nhau vượt khó”, bà bộc bạch.

     Đóng tàu là một trong những ngành công nghiệp nặng đòi hỏi sức bền, kỹ thuật và tính kỷ luật rất cao. Thế nhưng, ở bất kỳ nhà máy nào, từ Quảng Ninh, Hải Phòng cho đến TP Hồ Chí Minh... đều bắt gặp hình ảnh những nữ kỹ sư, công nhân miệt mài bên boong tàu, nhà xưởng. Ông Phạm Hoài Chung, Chủ tịch Hội đồng thành viên Tổng công ty Công nghiệp tàu thủy (SBIC) cho biết: Việt Nam xếp thứ 6 thế giới về năng lực đóng tàu, trong thành tựu đó có sự đóng góp thầm lặng nhưng bền bỉ của hàng nghìn nữ lao động. Riêng trong hơn 9.000 cán bộ, công nhân viên của SBIC, có trên 1.300 lao động nữ đang đảm nhiệm nhiều vị trí khác nhau, từ công nhân, kỹ sư đến lãnh đạo, quản lý. Khoảng 12,5% vị trí lãnh đạo trong toàn hệ thống SBIC do nữ giới đảm nhiệm, trong đó có không ít người đang giữ vai trò chủ tịch, tổng giám đốc, phó tổng giám đốc tại các công ty thành viên. Chúng tôi luôn nỗ lực xây dựng môi trường làm việc công bằng, tôn trọng năng lực và khát vọng cống hiến của mỗi cá nhân.

Ông Phạm Hoài Chung: “Thành tựu của các nữ lao động trong ngành công nghiệp nặng như đóng tàu không chỉ là niềm tự hào của SBIC, mà còn là minh chứng sinh động cho bản lĩnh và trí tuệ của phụ nữ Việt Nam - những người đang âm thầm góp sức để ngành đóng tàu nước nhà vươn ra biển lớn”.

https://nhandan.vn/chan-yeu-tay-mem-gop-nen-nhung-con-tau-lon-post917403.html