Cổ phần hóa- cơ hội phát triển cho ngành đóng tàu

Lối thoát cho các công ty đóng tàu hiện nay không cách nào khác là tái cơ cấu, trong đó quan trọng nhất là thực hiện cổ phần hóa. “Có cổ phần hóa, mới thay đổi được bản chất công tác quản trị, lề lối làm việc, thay đổi tư duy để tìm đường ra cho doanh nghiệp” – Bộ trưởng Đinh La Thăng khẳng định.

Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Đinh La Thăng thăm và làm việc tại Công ty Đóng tàu Phà Rừng (thuộc SBIC) trong tháng 4/2014
Trong 2 ngày 10 và 11/4/2014, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Đinh La Thăng đã tới thăm và làm việc tại 4 Công ty đóng tàu thuộc Tổng công ty Công nghiệp tàu thủy (SBIC) là Công ty Đóng tàu Hạ Long, Công ty CP Đóng tàu Sông Cấm, Công ty Công nghiệp tàu thủy Phà Rừng và Công ty Công nghiệp tàu thủy Bạch Đằng.
Hoan nghênh các doanh nghiệp đóng tàu nói riêng, SBIC nói chung đã nỗ lực vượt qua khó khăn trong điều kiện chung là nền kinh tế, đặc biệt là thị trường vận tải biển và đóng tàu chưa hồi phục, thực hiện tái cơ cấu toàn diện theo chỉ đạo của Chính phủ. Bộ trưởng cũng biểu dương các công ty đóng tàu đã đặt ra lộ trình cổ phần hóa cụ thể và bắt tay vào thực hiện ngay với quyết tâm cao.

Bộ trưởng yêu cầu các công ty đẩy mạnh sản xuất, tập trung phát triển thị trường, sản phẩm, mẫu mã mới. Với Công ty Đóng tàu Hạ Long, Bộ trưởng gợi ý hướng vào thị trường nội địa như đóng tàu đánh cá, du lịch… Với Công ty Công nghiệp tàu thủy Phà Rừng, ngoài các dự án đóng tàu kiểm ngư, Công ty cần tiếp tục tập trung vào các dự án gia công kết cấu thép…

Riêng đối với Sông Cấm, Bộ trưởng nhấn mạnh đây là đơn vị mạnh nhất của SBIC. Trong thời gian tới, ngoài việc hoàn tất các thủ tục tiếp nhận Bến Kiền, Sông Cấm phải xây dựng một chiến lược phát triển kinh doanh mới, gắn với chiến lược phát triển kinh tế xã hội của đất nước và chiến lược biển. Từ chiến lược này xây dựng quy hoạch tổng thể phát triển Sông Cấm từ nay đến năm 2020, định hướng đến năm 2030, từ đó, xây dựng một kế hoạch đầu tư phát triển theo chiều sâu, đảm bảo sự phát triển bền vững của công ty.

Bộ trưởng yêu cầu các Công ty đóng tàu không nên chạy theo số lượng sản phẩm mà phải tập trung để sản xuất kinh doanh có hiệu quả, có lãi; Lãnh đạo Công ty cần cố gắng hơn trong việc chăm lo đến đời sống, việc làm cho người lao động, xử lý tối đa chế độ có lợi cho người lao động... Mọi hoạt động của công ty phải công khai minh bạch, nhất là trong quá trình cổ phần hóa…

Động lực từ thành công của Sông Cấm

Thực tế hiện nay, ngoài Đóng tàu sông Cấm có kết quả kinh doanh tương đối ấn tượng thì hầu hết các công ty đóng tàu đều khó khăn. Theo ông Phạm Mạnh Hà – Tổng Giám đốc Công ty CP  Đóng tàu Sông Cấm, năm 2013, Công ty đạt doanh thu hơn 509 tỷ đồng, lợi nhuận 90,6 tỷ đồng. Quý I/2014, kết quả kinh doanh của công ty cũng hết sức khả quan với doanh thu đạt gần 90 tỷ đồng, thu nhập bình quân người lao động đạt 8,5 triệu đồng/người/tháng.

Tính tới thời điểm hiện tại thì Sông Cấm là doanh nghiệp cổ phần duy nhất trong các công ty đóng tàu thành viên thuộc SBIC. Trong khi các doanh nghiệp khác cùng thuộc SBIC thua lỗ liên miên nhiều năm qua thì doanh nghiệp này “âm thầm tiến lên với doanh thu và lãi năm sau vượt năm trước, đặc biệt từ khi chuyển sang mô hình cổ phần, liên doanh với đối tác Hà Lan – Damen. Cụ thể, năm 2010, giá trị sản lượng của công ty đạt 814,5 tỷ đồng. Sang năm 2011, con số này đã là 1.004 tỷ đồng, tăng thêm 100 tỷ đồng. Một năm sau đó, năm 2013, giá trị sản lượng của công ty đạt 1.550 tỷ đồng, tăng 32,3% so với năm 2013. Dự kiến trong 2 năm 2014 – 2015, công ty cũng dự kiến đạt giá trị sản lượng tương ứng 1.900 và 2.180 tỷ đồng.

Đặc biệt, sau khi tiếp nhận Công ty Bến Kiền theo kế hoạch tái cơ cấu SBIC (từ tháng 11/2013), Sông Cấm tiếp tục đưa Bến Kiền từ chỗ thu nhập việc làm của người lao động không ổn định, không có định hướng lâu dài, cơ sở hạ tầng, nhà xưởng không phát huy hết công suất, máy móc hư hỏng, tài chính mất cân đối… trở thành một chi nhánh năng động, đủ việc làm.  Người lao động của Bến Kiền trước đây giờ không còn tình trạng chờ việc, nghỉ việc, thu nhập cũng tăng, bình quân đạt 8,5 triệu đồng/người/tháng.

Thành công của Sông Cấm cũng là động lực để các đơn vị đóng tàu khác thuộc SBIC vượt khó và tiến hành cổ phần hóa (CPH). Chuyển sang hoạt động theo mô hình Công ty cổ phần chính là con đường không thể khác nếu các doanh nghiệp này muốn tồn tại và phát triển, là khẳng định của Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Đinh La Thăng trong buổi thăm và làm việc với 4 doanh nghiệp đóng tàu thuộc SBIC trong 2 ngày 10 và 11/4/2014 vừa qua.

Đã có nhà đầu tư nước ngoài “tìm hiểu” các công ty đóng tàu

Liên quan đến việc tìm đối tác chiến lược cho công ty, Tổng giám đốc Sông Cấm Phạm Mạnh Hà cho biết, sau khi sáp nhập Bến Kiền vào Sông Cấm, Damen (thương hiệu đến từ Hà Lan đồng thời cũng là thương hiệu số một thế giới về tàu hộ tống tàng hình lớp Sigma - loại tàu rất hiện đại đang đóng vai trò xương sống trong các hạm đội tàu quân sự của nhiều quốc gia phương Tây) muốn mua 70% cổ phần để trở thành cổ đông chiến lược của Công ty này. “Theo lộ trình, từ quý III/2014, công ty sẽ đàm phán với Damen để bán 50% cổ phần và tiếp tục bán đến 70% cổ phần vào thời gian tiếp theo” – ông Hà cho biết.

Phó Vụ trưởng Vụ Quản lý doanh nghiệp, Bộ Giao thông vận tải Vũ Anh Minh cũng tiết lộ, hiện Damen đang có ý định tiếp tục đầu tư vào Công ty Đóng tàu Hạ Long với mức tham gia tương đương ở Sông Cấm.

Về các khó khăn khi CPH, ông Nguyễn Ngọc Sự - Chủ tịch Hội đồng thành viên SBIC cho biết, đa số các đơn vị trong Tổng công ty đều lỗ lũy kế và vốn chủ sở hữu âm với giá trị rất lớn. Do đó, để các đơn vị có đủ điều kiện CPH, Bộ Tài chính cần xem xét cấp đủ vốn điều lệ cho các đơn vị giữ lại. Bên cạnh đó, việc miễn toàn bộ nghĩa vụ thuế phải nộp đối với các đơn vị thuộc diện giữ lại trong mô hình Tổng công ty cũng rất cần thiết. Ông Sự cũng đề nghị Chính phủ xóa toàn bộ nợ lãi và xóa 70% nợ gốc đối với tất cả các ngân hàng và tổ chức tín dụng trong nước mà không phân biệt mục đích cho vay…

Ngoài ra, theo ông Sự, khi xử lý tái cơ cấu nợ, những đơn vị thành viên vẫn âm vốn chủ sở hữu. Chính phủ cần có cơ chế chuyển các khoản nợ về công ty mẹ để đủ điều kiện tiến hành CPH (không âm vốn chủ sở hữu). Nguồn bù đắp các khoản đã chuyển về công ty mẹ được lấy từ tiền bán cổ phần thu được khi CPH. Trường hợp tiền thu từ bán cổ phần không đủ bù đắp, kiến nghị Chính phủ tiếp tục có cơ chế hỗ trợ công ty mẹ thông qua hình thức tái cơ cấu nợ, bù đắp lỗ.

 

Tô Ngọc

Go to top